ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΝΕΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΤΟΞΙΚΟΕΞΑΡΤΗΣΗΣ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

1. Νέες προοπτικές στη φαρμακευτική αντιμετώπιση του αλκοολισμού

Το Γενάρη του 2011 δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα μιας πολύ πρόσφατης έρευνας της οποίας ηγήθηκε ο Δρ. Bankole Johnson, M.D., Ph.D., πρόεδρος του τμήματος Ψυχιατρικής και Νευροσυμπεριφοριστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια.

Σύμφωνα με την έρευνα αυτή η ανταπόκριση των αλκοολικών στην φαρμακοθεραπεία εξαρτάται από το γενετικό τους προφίλ. Συγκεκριμένα η έρευνα αφορούσε την πειραματική χρήση του οντασεντρόν (ondansetron) ενός φαρμάκου που δίνεται μετά τη χημειοθεραπεία στους καρκινοπαθείς για να καταπολεμά τα συπτώματα της ναυτείας και του εμετού, για τη θεραπεία του αλκοολισμού.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το οντασεντρόν είναι αποτελεσματικό σε αλκοολικούς των οποίων το γονίδιο που κωδικοποιεί το νευροδιαβιβαστή σερετονίνη είναι της μορφής LL ή LL και TT ταυτόχρονα. Άτομα με διαφορετική κωδικοποίηση δεν αντιδρούν θετικά στο φάρμακο.

Συμπερασματικά, τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν το ρόλο της βιολογικής προδιάθεσης στη διατήρηση της εξάρτησης αφενός και αφετέρου ανοίγουν προοπτικές στην αμεσότερη και πιο έγκυρη φαρμακευτικά περίθαλψη των εξαρτημένων από το αλκοόλ ατόμων, αφού μια διαγνωστική εξέταση σε γονιδιακό επίπεδο θα καταδυκνείει αν το συγκεκριμένο φάρμακο θα είναι αποτελεσματικό ή όχι.

Πηγή: Am J Psychiatry 2011; 168:265-275

 

2. Μπλοκάρισμα της Ορεξίνης η επόμενη θεραπεία της εξάρτησης στην κοκαϊνη αλλά και στην υπερφαγία

Σειρά από περισσότερες από τρεις ανεξάρτητες έρευνες αμερικανικών πανεπιστημίων κατέδειξαν ότι σε περιπτώσεις που σε ποντίκια οι επιστήμονες χορηγούσαν την ουσία με τον κωδικό SB334867, η οποία μπλοκάρει τους υποδοχείς που δεσμέυουν την ορεξίνη, τα ποντίκια έδειχναν λιγότερο ενδιαφέρον για χρήση κοκαϊνης ή κατανάλωση σοκαλάτας σε σύγκριση με αυτά των οποίων η δέσμευση της ορεξίνης δεν μπλοκαρίστηκε.

Το εύρημα αυτό υποδεικνύει ότι η ανάπτυξη φαρμάκων που θα έχουν ως βασικό μηχανισμό την καταστολή της ορεξίνης πιθανόν να συμβάλει στην θεραπεία της εξάρτησης από την κοκαϊνη και την υπερφαφία.

Πηγή: NIDA Notes, Vol.:23, Nr.:5

 

3. Νέα Στοιχεία για το Ρόλο της Ντοπαμίνης στο Μηχανισμό της Εξάρτησης

Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που επιτελεί σημαντικό ρόλο στην κίνηση, την ανταμοιβή, την κινητοποίηση αλλά και την εξάρτηση. Συχνά αναφέρεται όταν γίνεται λόγος για την σχιζοφρένεια. Υπερπαραγωγή ντοπαμίνης ή ανικανότητα απορρόφισής της μπορεί να είναι οι αιτίτες που προκαλούν τη σχιζοφρένεια.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλη, η έλλειψη υποδοχέων D2 Ντοπαμίνης στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται στριάτουμ μπορεί να συνδέεται άμεσα με ευαλωτότητα στην εξάρτηση από τα ναρκωτικά.

Πηγή: Nature Neuroscience, Vol. 14, Pages:1033–1038

 

4. Η όρεξη για αλάτι συνδέεται με τις εξαρτήσεις

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Duke και Αυστραλοί επιστήμονες ξεκινώντας από την υπόθεση ότι η εξάρτηση μπορεί να σχετίζεται με τον μηχανισμό των ενστίκτων μελέτησαν το πως οι λειτουργίες του υποθαλάμου σχετίζονται με την εξάρτηση. Τα αποτελέσματά τους υποδεικνύουν ότι οι ομάδες γονιδίων που διεγείρονται για την όρεξη για αλάτι είναι οι ίδιες που διεγείρονται στην περίπτωση εξάρτησης από κοκαΐνη ή ηρωίνη.

Όταν οι επιστήμονες μπλόκαραν τις διόδους που σχετίζονται με την εξάρτηση ελαττωνόταν και η επιθυμία για λήψη αλατιού. Φαίνεται ότι η εξάρτηση ως μηχανισμός χρησιμοποιεί τους ίδιους μηχανισμούς με τα ένστικτα γι’ αυτό άλλωστε η αναζήτηση της ουσίας ή της συμπεριφοράς στην οποία το άτομο είναι εξαρτημένο λειτουργεί τόσο έντονα. Τα αποτελέσματα αυτά εξηγούν εν μέρει και το γιατί τα έτοιμα φαγητά που έχουν πάρα πολύ αλάτι λειτουργούν ως εθισμός για πολλούς ανθρώπους.

Τα ευρήματα αυτά ανοίγουν το δρόμο για περαιτέρω έρευνα που πιθανόν να οδηγήσει τόσο σε καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της εξάρτησης αλλά και σε νέες καινούριες θεραπείες για τα εξαρτημένα άτομα.

Πηγή: Duke University Medical Center (2011, July 29). Salt appetite is linked to drug addiction, research finds. ScienceDaily. Retrieved August

 

5. Αλκοόλ, Μνήμη και Μάθηση

Ερευνητές στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα κενά μνήμης που δημιουργούνται μετά από κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ (blachouts), οφείλονται στο ότι το αλκοόλ παρεμβαίνει στη λειτουργία των υποδοχέων του νευροδιαβιβαστή NMDA μπλοκάροντας κάποιους υποδοχείς και ενεργοποιώντας άλλους με αποτέλεσμα την παραγωγή στεροειδών τα οποία εμποδίζουν το σχηματισμό αναμνήσεων.

Λίγους μήνες νωρίτερα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας κατέληξε στο ότι το αλκοόλ οδηγεί σε υπερπαραγωγή ντοπαμίνης ενός νευροδιαβιβαστή ο οποίος παράγεται όποτε υπάρχει κάτι αξιοσημείωτο στο περιβάλλον μας το οποίο πρέπει να μάθουμε. Τελικά αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο εγκέφαλος παρερμηνεύει όλα τα στοιχεία του περιβάλλοντος την ώρα της κατανάλωσης του αλκοόλ (ή και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών) ως χρήσιμα και θετικά για την επιβίωση και το άτομο ζητά να τα επαναλάβει.

Πηγές:

• Washington University School of Medicine. “The biology behind alcohol-induced blackouts.” ScienceDaily, 10 Jul. 2011. Web. 12 Aug. 2011.

• University of Texas at Austin. “Can alcohol help the brain remember? Repeated ethanol exposure enhances synaptic plasticity in key brain area, study finds.” ScienceDaily, 12 Apr. 2011. Web. 12 Aug. 2011.